اکثر صاحبان حیوانات خانگی عادت دارند حیوانات خانگی خود را برای “تزریق سالانه واکسن“ نزد دامپزشک ببرند. به‌نظر می‌رسد این یک فرآیند عادی مراقبت از حیوانات خانگی است که بسیاری از مردم به آنچه واقعاً در بدن حیوان خانگی خود رخ میدهد فکر نمی‌کنند. در واقع، ایمن سازی همان تحریک سیستم ایمنی است، که ذاتا یک فرآیندالتهابی.
چه چیزی واکنش عادی به واکسیناسیون در نظر گرفته میشود؟
پس از واکسیناسیون، معمولاً حیوانات خانگی به خانه باز میگردند و دوباره به فعالیت عادی میپردازند. با این حال، از آنجایی که واکسیناسیون ذاتاً روند التهابی است، گاهی اوقات این علائم برای چند روز وجود دارد:
- درد در محل تزریق واکسن
- تب خفیف
- بی حالی سگ و گربه
- بی میلی به بازی یا ورزش
- کاهش اشتها
- عطسه بعد از تزریق واکسن بینی
این علائم در فرآیند واکسیناسیون طبیعی در نظر گرفته میشوند و درمان به طور کلی غیر ضروری است، اگرچه گاهی اوقات یک داروی ضد التهابی مناسب برای راحتی حیوان مورد نیاز است. میتوان انتظار داشت که بیمار طی چند روز به حالت عادی بازگردد. مجدداً، اگر این حساسیت‌ها دیده شوند، دلیلی برای تغییر برنامه‌های واکسیناسیون برای آینده بیمار وجود ندارد، زیرا این علائم ذاتی فرآیند واکسیناسیون هستند و طبیعی تلقی میشوند.
چه چیزی طبیعی نیست و چه زمانی درمان لازم است؟
گاهی اوقات، یک واکنش شدید و بالقوه خطرناک پیش می‌آید. با پیشرفت تکنولوژی واکسن، این واکنشها کمتر و نادرتر می شوند، اما مهم است که بدانیم چه زمانی باید اقدام جدی انجام شود. علائم زیر جدی‌تر هستند و باید فوراً به دامپزشک اطلاع داده شود، مخصوصاً اگر ظرف چند ساعت پس از دریافت واکسن رخ دهند:
- استفراغ یا اسهال
- تورم صورت
- غش کردن و بیهوشی
- دشواری در تنفس
این علائم میتواند بخشی از یک واکنش آنافیلاکتیک باشد که در شدیدترین شکل آن تهدید کننده زندگی است. هرگونه علائم از این لیست باید جدی گرفته شود و برنامه های واکسیناسیون آینده باید تغییر کند تا از مشکلات شدیدتر جلوگیری شود. این نوع واکنشهای واکسیناسیون با مواجهه بعدی با واکسن شدیدتر میشوند. این واکنش میتواند علیه ارگانیسم عفونی، تثبیت کنندههای واکسن، مواد نگهدارنده یا باقی مانده از کشت بافت آزمایشگاهی ارگانیسم واکسن ایجاد شود.
کدام حیوانات خانگی احتمالاً واکنش شدید به واکسیناسیون را دارند؟
در اکتبر ۲۰۰۵، مطالعهای توسط مور و همکاران در مجله انجمن پزشکی دامپزشکی آمریکا منتشر شد که در آن بیش از یک میلیون پرونده پزشکی سگ در بیش از ۳۵۰ بیمارستان حیوانات جداگانه بررسی شد. در این مطالعه، تقریباً یک سگ از هر ۲۵۰ سگ نوعی حساسیت به واکسیناسیون داشت.
گروهی که بیشترین خطر حساسیت را داشتند سگهای نر بالغ جوان (سن ۱-۳ سال) نژاد کوچک بودند. با افزایش اندازه سگ، خطر حساسیت واکسیناسیون کاهش یافت. جای تعجب نیست که هر چه تعداد واکسنهای بیشتری در یک زمان تزریق شود، خطر حساسیت بیشتر است. بیشتر حساسیت‌ها در همان روزی که واکسن تزریق میشود رخ میدهد.
در هنگام حساسیت چه باید کرد؟
اگر حیوان خانگی شما حساسیت شدیدتر از درد عمومی دارد، باید فوراً به دامپزشک اطلاع دهید. اگر بعد از یک ساعت است، عاقلانه است که به کلینیک دامپزشک خود بروید. میتوان از تزریقات ضد التهابی برای متوقف کردن واکنشهای التهابی قبل از اینکه به طور خطرناکی از کنترل خارج شود استفاده کرد. استفراغ ممکن است نشانهای از یک واکنش جدی باشد، در صورت مشاهده استفراغ، فوراً به دامپزشک اطلاع دهید.
پیشگیری از حساسیت‌های واکسیناسیون در آینده
پس از حساسیت واکسیناسیون گربه و سگ، موعد بعدی واکسیناسیون، چه میکنید؟
چندین مرحله وجود دارد که میتوان از آنها به عنوان پیشگیری استفاده کرد.
مطمئن شوید که دامپزشک شما از سابقه حساسیت واکسن سگ یا گربه شما آگاه است.
همچنین دانستن اینکه حساسیت چه علائمی داشته نیز مهم است. کمی بی حالی در سگ و گربه، درد موضعی یا تب خفیف برای فرآیند واکسیناسیون طبیعی تلقی میشود و حساسیت قابل توجهی ایجاد نمیکند.
برای پرداخت هزینه های اضافی قبل از دارو و یا معاینه بیشتر آماده باشید
داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌‌ها یا کورتیکواستروئیدها را میتوان برای جلوگیری از واکنشهای حساسیتی قبل از وقوع استفاده کرد. برای ایمن بودن، اغلب توصیه میشود که حیوان خانگی را با وجود دارو، در بقیه روز پس از واکسیناسیون تحت نظر داشته باشید. قبل از تزریق واکسن، زمان بیشتری را برای اثربخشی پیش داروها در نظر بگیرید. برای توصیه با دامپزشک خود مشورت کنید.
از دادن چندین واکسن به طور همزمان خودداری کنید
جدا کردن واکسن‌ها میتواند به این معنی باشد که حیوان خانگی شما تحریک کمتری برای حساسیت به آن دارد. قطع واکسیناسیون همچنین به تشخیص اینکه کدام واکسن حساسیت ایجاد میکند کمک میکند. اگر قرار است چندین واکسن تجویز شود، در صورت امکان حداقل بین ۳-۴ هفته آنها را پخش کنید.
در چه مواردی به طور کلی از واکسیناسیون خودداری کنید؟
حساسیت‌های واکسیناسیون به اندازه‌‌ای شدید که شوک ایجاد کند بسیار نادر است و تابعی از پاسخ ایمنی یک حیوان خانگی است. اگر حیوان خانگی در گذشته یک واکنش شدید یا تهدید کننده زندگی را متحمل شده باشد، ارزش مجدد قرار دادنش در معرض همان آلرژن را ندارد.
هر بیمارستانی در مورد اینکه چه واکسن هایی برای سگها و گربهها به طور کلی توصیه میشود سیاست خاص خود را دارد. اکثر جوامع دارای الزامات قانونی برای واکسیناسیون هاری هستند و ممکن است معافیتها را اجازه ندهند.
